Phân loại Tập tính ăn ở động vật

Tập tính kiếm mồi và săn mồi ở động vật phụ thuộc vào nguồn thức ăn mà chúng sử dụng. Các nhóm động vật khác nhau có tập tính kiếm ăn là khác nhau. Dựa vào nguồn thức ăn mà chia động vật ra: Nhóm ăn thực vật, nhóm ăn thịt, nhóm ăn tạp.

Ăn thực vật

Bài chi tiết: Động vật ăn cỏ
Một con chuột túi đang ăn

Nhóm ăn cỏ gồm các loài động vật gặm cỏ như: ngựa, bò, dê, cừu, thỏ, gặm nhấm. Chẳng hạn như loài Capybara: các răng cửa rất to hiệu quả để gặm cỏ ngắn còn lại sau mùa khô, chúng hoạt động suốt đêm, các bữa ăn được xen kẽ giữa các giấc ngủ ngắn. Nhưng loài Hyrax răng lại không thích hợp với chế độ ăn cỏ thô. Các răng cửa trông như răng nanh hầu như không được sử dụng vì vậy con vật phải nghiêng đầu một bên và dùng các răng má. Trong nhóm này, có những loài chỉ duy nhất ăn cỏ hay còn gọi là Động vật chuyên ăn cỏ hay Động vật ăn chay. Một số khác có thể ăn cỏ nhưng kết hợp với ăn các loại thức ăn khác.

Nhóm ăn cành, lá, vỏ cây gọi chung là Động vật ăn lá gồm: hươu, hươu cao cổ, voi, thỏ rừng, hải ly, lười… Chẳng hạn như hải ly, vào mùa đông hải ly góp nhặt và tích trữ các loại cây thân mộc trong ao Hải ly dựa vào nguồn thức ăn này trong suốt mùa đông. Vào mùa hè, khi có nhiều lựa chọn hơn về thức ăn Hải ly chuyển sang ăn lá mềm. Với móng vuốt và hàm răng sắc nhọn, loài hải ly là một trong loài thú có khả năng xây đập nổi tiếng Đây là loài nổi tiếng với việc dùng gỗ, bùn đất và đá để "xây dựng” các đập nước. Mục đích là tạo nên một con hào nhằm bảo vệ cho gia đình của mình. Những chiếc đập như vậy sẽ ngăn chặn được những loài thú săn mồi như chồn, cáo, sói, gấu. Đồng thời chúng cũng sẽ giúp hải ly dễ dàng kiếm thức ăn hơn trong mùa đông.

Nhóm động vật ăn trái cây hay nhóm ăn quả: Khỉ, voọc mũi hếch, vươn đen họ cáo có túi, chuột sóc, nhím… Thực tế không nhiều động vật thuần túy chỉ ăn trái cây vì nhiều loại trái cây đâm hoa kết trái theo mùa, lúc trái mùa không có quả thì chúng phải bổ sung lá, hoa, cỏ... trong thực đơn của mình, thậm chí là ăn nấm (Động vật ăn nấm), ăn côn trùng...

Nhóm động vật sử dụng các sản phẩm từ thực vật như các loài Động vật ăn hạt (Nhóm ăn hạt: Chuột lớn, chuột nhắt, chuột gerbil, gundi, sóc… Sóc ưa ăn hạt dẻ nhất, thường tìm và ăn hạt), Nhóm ăn rễ: chuột túi và chuột ăn rễ, wom bat, Động vật ăn phấn hoa, Động vật ăn mật hoa hay còn gọi là Nhóm ăn nước mật và phấn hoa: Loài Possum mật có mõm dài và nhọn để đưa sâu vào bên trong đầu hoa, chót lưỡi có gai nhọn như bàn chải để liếm nước mật ngọt. Động vật ăn gỗ, Động vật ăn nhựa cây, Động vật ăn mùn bã

Nhóm ăn thịt

Bài chi tiết: Động vật ăn thịt
Một con chim đang ăn thằn lằn

Nhóm ăn thịt: Bộ ăn thịt, bộ chân màng, bộ cá voi.. Thức ăn gồm thân mềm, giun, sâu bọ, lưỡng cư, bò sát nhỏ và các loài thú ăn thực vật. Một số loài chim kiếm ăn ở nước thường cũng có những tập tính kiếm mồi chuyên hóa, có thể lặn xuống nước để đuổi bắt cá, trong đó có thể chia thành các nhóm:

Các dạng đặc biệt của động vật ăn thịt như Động vật ăn thịt người, Động vật ăn xác thối, Động vật ăn trứng, Động vật ăn vảy, Động vật tự ăn bản thân, Động vật ăn con đẻ, Động vật ăn bạn tình, Động vật ăn nhau thai, động vật hút máu.

Ăn côn trùng

Nhóm ăn sâu bọ: Tê tê là đại diện điển hình của thú ăn sâu bọ. Để sống và tồn tại hàng ngày chúng cần bắt một lượng côn trùng rất lớn kể cả sâu bọ có nọc độc như ong, kiến… Tê tê có tập tính bắt mồi rất lạ: Miệng tê không có răng và cũng không há ra được, thực chất giống như một lỗ nhỏ. Tê tê dùng cái lưỡi rất dài thò qua miệng, phóng tới tấp vào các khe nhỏ của tổ mối, kiến. Lưỡi nó có chất dính và bằng động tác thò ra thụt vào cứ thế kiến, mối bị lôi tuột vào miệng, rồi tê tê nuốt chửng. Gồm Động vật ăn côn trùng (ăn côn trùng) Động vật ăn kiến

Nhóm ăn tạp

Nhóm ăn tạp: chuột Gerbil, gấu xám, sóc, lợn, chó sói bờm, cáo hung… Lợn: ăn tạp các cây, củi, rễ.. là các loài vừa ăn thịt nhưng vừa ăn thực vật và ăn các loại khác có thể kiếm được.

Cộng sinh

Một con vẹt đang ăn hạt

Nhóm cộng sinh, ăn thức ăn nhặt được: Một số loài cộng sinh với các loài khác để kiếm ăn chẳng hạn Loài cò ruồi chuyên đậu trên lưng trâu bò để bắt ruồi muỗi Cá sấu há miệng cho chim bay vào vệ sinh răng miệng sau mỗi lần ăn. Một số chim ăn ong mật thường dẫn thú đến phá tổ sau đó thì ăn xác ong đã chết. Ngoài ra có các loài Động vật ăn đất, Động vật ăn phân, Động vật ăn chất nhầy

Nếu phân loại theo cách thức ăn: Có thể phân loại thành các nhóm như động vật ăn đêm, Động vật ăn đáy; động vật ăn lọc, động vật ăn dịch; Động vật gặm xương; đối với con người thì có Ăn động vật sống; Ăn hải sản sống, ăn chín uống sôi, ăn tái....